ضرورت توجه به الگوهای تربیتی کربلا
ضرورت توجه به الگوهای تربیتی کربلا
هدف همه انسان‌ها از زندگی در این جهان رسیدن به کمال است، اما مسلما انسان بدون راه و رسم صحیح زندگی، به کمال نمیرسدو رنگ سعادت را نخواهد دید و رسیدن به رستگاری در گرو تبعیت از الگوهای صحیح در زندگی است.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، حجت‌السلام و المسلمین محمدعلی مروی ضمن بیان این مطلب اظهار کرد: به همین دلیل انسان بهگونهای فطری و طبیعی در جستجوی یافتن «الگوها» و سمبلهای صحیح زندگی است، این خصیصه کمال گرایی آدمی او را از درون به حرکت وا می‌دارد تا خود را به کسانی که مظهر کمالات هستند نزدیک کند و صفات ایشان را اقتباس کرده، آنها را در شخصیت خود جذب کند؛ بر این اساس، الگوی عملی در جریان تعلیم و تربیت جایگاهی اساسی و غیرقابل حذف دارد.
وی ادامه داد: این الگو طلبی مخصوصا در دوران نوجوانی و جوانی که هنوز شخصیت انسان به طور کامل شکل نگرفته است بیشتر از هر زمان دیگری است و به همین علت است که جوانان هر روز مدل‌های مختلفی از زندگی را برای خویش بر می‌گزینند و تنوع طلبی در میان آنها بیشتر است و اگر این نیاز جوان به صورت درست ارضا نشود همین سردرگمی و آشفتگی فرهنگی و اجتماعی به وجود می آید که الان ما در جامعه خود شاهد آن هستیم .
این مدرس جامعه المصطفی العالمیه عنوان کرد: گرایش به الگوهای برجسته، افکار انسان را منظّم کرده، به افکار انسان تمرکز می‌بخشد تا بدین طریق بر بحران هویت که بیشتر در جوانی آشکار می‌شود به خوبی فائق آید، زیرا همگرایی فکری زمانی پدید می‌آید که آدمی در صدد همانندسازی با شخصیّتی برتر از خود برآید.
این پژوهشگر دینی تصریح کرد: ضرورت نیاز به الگو در تعلیم و تربیت بر کسی پوشیده نیست و نیاز به دلیل و برهان ندارد؛ اگرچه که شهید مطهری یازده دلیل بر لزوم وجود الگو در زندگی انسان بیان می‌کند. برای مطالعه بیشتر می توان به آنها مراجعه کرد( انسان کامل، شهید مطهری، ص۱۵)
مروی افزود: در این میان یکی از خصوصیات واقعه کربلا جریان الگو سازی برای بشریت و تاریخ است. در این واقعه انسان با الگوهای جامع و کاملی مواجه می‌شود که برای همه نسل‌ها و همه انسان‌ها در هر مرحله‌ای از زندگی می‌توانند الگوهای مناسب تربیتی باشند.
وی خاطرنشان کرد: یکی از این الگوهای تمام عیار حضرت علی‌اکبر، جوان برومند امام حسین علیه‌السلام است که صحنه کربلا نمایشگاهی از زیبایی‌های ایشان است؛ اگرچه که زندگی ایشان به تفصیل در تاریخ ذکر نشده است، اما همان داستان واقعه کربلا و نقش آفرینی ایشان در آن کافی است که انسان به مقام و ارزش عالی ایشان پی ببرد؛ اگرچه که متاسفانه همین مقدار اندک از دانسته‌های ما گاهی در میان احساساتی افراطی که بر نقل تاریخ کربلا حاکم است و مانع از تعقل و تفکر صحیح می‌شود از بین می‌رود.
این مدرس جامعه المصطفی العالمیه اظهار کرد: کامل‌ترین جمله‌ای که درباره ایشان در کربلا صادر شده است همان است که امام حسین علیه‌السلام در هنگام فرستادن ایشان به میدان نبرد فرمود " اللهم اشهدعلی هولاءالقوم فقدبرزعلیهم غلام اشبه الناس خلقاوخلقاومنطقابرسولک" خدایا شاهد باش بر این قوم به سوی آنها آشکار می‌شود پسری که شبیه‌ترین فرد از نظر ظاهر واخلاق وگفتار به پیامبر(ص) است.
مروی اضافه کرد: اگرچه که در این جمله بعد احساسی یک پدر به پسری که در حال رفتن به میدان جنگی بی بازگشت است موج می‌زند، اما بنا بر اعتقاد ما شیعیان امام معصوم علیه‌السلام هیچگاه غلو نمی‌کند، بنابراین این جملات ایشان در مورد علی اکبر علیه‌السلام خبر از یک واقعیت و ویژگی‌های ممتاز ایشان می‌دهد.
شباهت به رسول خدا در خلقت
این کارشناس مذهبی عنوان کرد: یکی از اختصاصات پیامبر (ص) اهمیت دادن به تمیزی و بهداشت فردی و توجه به داشتن ظاهری زیبا و آراسته بوده است، خداوند خودش زیباست وزیبایی را دوست دارد ؛ طبعاًمسلمان زیبا وآراسته را خداوند دوست می‌دارد. رسول خدا(ص)که اسلام مجسم است وضعیت ظاهری( سر وصورت) خود را کلاً به پنج طریق آراسته می نمودند: 1- اصلاح موهای سر وصورت 2- شستن موی سر ومحاسن 3- روغن مالیدن به آنان 4- خضاب 5- عطر 6- آینه وشانه.( بحارالانوار، ج16، ص148تا171 )
وی تصریح کرد: بدیهی است که علی‌اکبر علیه‌السلام نیز بر اساس شهادت امام حسین علیه‌السلام جوانی با این خصوصیات بوده است.
این مدرس جامعه المصطفی العالمیه گفت: امروزه متاسفانه در جامعه جوانان، با یک آشفتگی عجیب در ظاهر افراد مواجه هستیم؛ شیوه‌هایی از آرایش‌های عجیب و آشفته که اصلا با شان یک انسان همخوانی ندارد چه برسد به یک جوان شیعه و محب علی‌اکبر علیه‌السلام، این مساله در مرحله اول ناشی از عدم آگاهی جوانان از الگوهای درست زندگی است.
مروی اضافه کرد: در نحوه لباس پوشیدن نیز علی‌اکبر علیه‌السلام همانند پیامبر اسلام(ص) لباسی ساده، اما مناسب برای پوشاندن تمام بدن استفاده می کردند تمیزی و وقار لباس یکی از ویژگی‌های لباس ایشان بوده است. انتخاب رنگ مناسب برای لباس و دوری از رنگ‌های کسالت آور و بی روح از ویژگی‌های خاص پیامبر صلی‌الله علیه و آله و علی‌اکبر علیه‌السلام بوده است.
این پژوهشگر دینی عنوان کرد: باز هم با نگاهی به جامعه امروزی می‌توان به سادگی فهمید که بین آنچه مطلوب جامعه دینی و حسینی علیه‌السلام است با آنچه اکنون ما در جامعه خود دچار آن هستیم فاصله بسیار زیادی وجود دارد، البته بدیهی است که هر جامعه و هر زمانی مقتضیات خاص خود را دارد، اما رعایت هنجارها و حداقل‌های فرهنگ و اعتقاد جامعه در مساله پوشش و ظاهر افراد امری بدیهی است.
شباهت در اخلاق
وی گفت: مهمترین ویژگی که امام حسین علیه‌السلام در مورد علی‌اکبر علیه‌السلام بیان می‌کند، شباهت ایشان به پیامبر صلی‌الله علیه و آله در اخلاق نیکو است. اخلاق پیامبر(ص) آنچنان زیبا و برجسته بود که خداوند در قرآن از بین همه صفات پیامبر تنها به همین صفت ایشان اشاره می کند و آن را عظیم و بزرگ برمی‌شمارد "انک لعلی خلق عظیم".
مروی اضافه کرد: در حدیثی از امام حسین علیه‌السلام در مورد پیامبر(ص) آمده است که فرمودند رفتار پیامبر صلی الله علیه وآله با همنشینانش چنین بود "دائماً خوشرو و خندان و سهل الخلق و ملایم، هرگز خشن، سنگدل، پرخاشگر، بدزبان و مدیحه‌گر نبود، هیچ کس از او مأیوس نمی‌شد و هر کس به در خانه او می‌آمد نومید باز نمی‌گشت. سه چیز را از خود رها کرده بود: مجادله در سخن، پرگوئی، و دخالت در کاری که به او مربوط نبود...." (معانی الاخبار، صفحه 83 )
وی تصریح کرد: بر اساس شهادت تاریخ، علی‌اکبر علیه‌السلام نیز چنین اخلاقی داشت؛ ایشان با اهل خانه و خصوصا بچه‌ها بسیار مهربان بود،این مطلب را می‌شود از آخرین وداعی که ایشان با اهل بیت داشت فهمید که در مقاتل آمده است "همه اهل حرم از رفتن علی‌اکبر علیه‌السلام به میدان به جوش وخروش آمدند و بیشتر از همه بچه‌ها دور و بر او را گرفته بودند".
مروی ادامه داد: خوش‌اخلاقی و برخورد همراه با مهربانی یک جوان با خواهران و برادران کوچکتر در خانه باعث محبت و احترام متقابل نسبت به او می‌شود،اما متاسفانه بداخلاقی، خشونت و بد زبانی امروزه در جامعه ما امری معمول شده است که گاهی منجر به درگیری‌های خونین و جبران ناپذیر می‌شود.
این مدرس جامعه‌المصطفی العالمیه اظهار کرد: این دومین ویژگی اخلاقی علی‌اکبر علیه‌السلام ایمان و اعتقاد یقینی ایشان بود . بر اساس داستان کربلا و قبل از ورود به کربلا امام حسین علیه‌السلام در عالم خواب دیدند که هاتفی در آسمان مژده شهادت به کاروان ایشان می‌دهد، حضرت بعد از بیداری فرمود «انّا لله و انّا الیه راجعون الحمد الله ربّ العالمین» و دو یا سه بار آیه استرجاع را تکرار فرمود، وقتی علی‌اکبر علیه‌السلام علت را از پدر جویا شد و ایشان داستان را تعربف کردند ، علی اکبر علیه‌السلام پس از لحظه‌ای مکث، با قوّت قلب وشهامتی شگفت روی به پدر بزرگوار خویش کرد و گفت: «یا ابة لا اراک الله السوء و السنا علی الحقّ» پدر جان! خداوند حادثه‌ای ناگوار پدید نیاورد. آیا ما بر حق نیستیم؟ امام در جوابش فرمود: «بلی والّذی الیه مرجع العباد:» آری، به خداوندی که بازگشت بندگان به سوی اوست، ما بر حقّیم.» علی‌اکبر گفت: «یا ابه اذا لانبالی نموت محقّین»ای پدر! وقتی بر حق بودن ما مسلّم است در این صورت باکی نیست و بر حق جان می‌دهیم.
مروی ادامه داد: امام علیه السلام وقتی مشاهده فرمود فرزند در این مصاحبه معرفتی سربلند و پیروز بیرون آمد، شاد شد. او را مخاطب قرار داد و فرمود: «جزاک الله من ولد خبری ما جزی ولدا عن والده» خدایت پاداشی نیکو عطا کند؛ نیکوترین پاداش که باید فرزندی از پدر خویش دریافت کند.
شجاعت و دلیری
این پژوهشگر دینی عنوان کرد: در صحنه عاشورا یکی از زیباترین صحنه‌های نبرد مربوط به مبارزه علی‌اکبر علیه‌السلام بود که علیرغم تشنگی و سنگینی زره بر تنشان ایشان آنچنان دلیرانه جنگید که بارها تا قلب سپاه دشمن نفوذ کرد و کسی جلودار ایشان نبود، در وصف شجاعت او همین بس که دشمنی مثل معاوبه او را ستوده است .
وی افزود: روزی معاویه درجمعی نشسته بودو پرسیدچه کسی به خلافت برازنده تراست گفتند معاویه بن ابوسفیان، معاویه گفت"ای دغل بازان چاپلوس خودتان می‌دانید که دروغ می‌گویید بما اولی الناس بهذا الامر علی بن الحسین بن علی جده رسول الله (شایسته ترین فرد برای خلافت علی بن الحسین بن علی (علی اکبر)که جد او رسول‌الله است، می‌باشد" در ادامه سخنش معاویه گفت "و فیه شجاعه بنی هاشم و سخاه بنی امیه و... ثقیف" ( و او شجاعت بنی هاشم و سخاوت بنی امیه و خوش رویی قبیله ثقیف را دارد.)
احترام به پدر
مروی گفت: یکی دیگر از خصوصیات اخلاقی ایشان احترام ویژه‌ای بود که به پدر بزرگوارشان می گذاشتند . در تمام صحنه‌های کربلا نمونه‌های فراوان این ادب و احترام به روشنی دیده می‌شود؛ از آن جمله حمایت کننده در مسیر کربلا که حضرت در حق ایشان دعا کردند تا صحنه شهادت ایشان در عاشورا همه نشانه‌های ادب ایشان در مقابل پدر بود. افسوس که امروزه در نظام خانوادگی ما احترام به والدین و مخصوصا پدر کم رنگ شده است و پدران ابهت و احترام خویش را در خانه از دست داده اند و فرزندان به راحتی در مقابل خواست و اراده بر حق پدر خانواده نافرمانی می‌کنند. علی‌اکبر (ع) در عاشورا حتی آن هنگام که می‌خواست جان خود را تقدیم پدر کند از شرم در چشمان پدر نگاه نمی‌کرد و سر را به زیر انداخته بود تا نکند که شرمندگی پدر را ببیند. بسیار گفته اند اخرین جمله‌ای که ایشان در هنگام شهادت بر زبان آورد و به پدر مژده داد که هم اکنون از دست جدم سیراب شدم برای آن بود که دل شکستگی پدر را التیام ببخشید که درمقابل تقاضای آب توسط علی‌اکبر (ع) شرمنده شده بود. (اعیان الشیعه ج ۱ / ص ۶۰۷، مقتل الحسین مقرم: ص ۳۱۲، )
جمع صورت با چنین معنی ژرف
نیست ممکن جز ز سلطانی شگرف
(مولوی)
وی خاطرنشان کرد: اینها گوشه‌ای از ویژگی‌های ممتاز علی‌اکبر علیه‌السلام است. آنچه ضروری است این است که این الگوهای همیشه جاوید از لابه لای کتاب‌ها و تاریخ به متن زندگی و جامعه ما وارد شود تا زندگی و جامعه ما حسینی شود.
وی ادامه داد: این الگو طلبی مخصوصا در دوران نوجوانی و جوانی که هنوز شخصیت انسان به طور کامل شکل نگرفته است بیشتر از هر زمان دیگری است و به همین علت است که جوانان هر روز مدل‌های مختلفی از زندگی را برای خویش بر می‌گزینند و تنوع طلبی در میان آنها بیشتر است و اگر این نیاز جوان به صورت درست ارضا نشود همین سردرگمی و آشفتگی فرهنگی و اجتماعی به وجود می آید که الان ما در جامعه خود شاهد آن هستیم .
این مدرس جامعه المصطفی العالمیه عنوان کرد: گرایش به الگوهای برجسته، افکار انسان را منظّم کرده، به افکار انسان تمرکز می‌بخشد تا بدین طریق بر بحران هویت که بیشتر در جوانی آشکار می‌شود به خوبی فائق آید، زیرا همگرایی فکری زمانی پدید می‌آید که آدمی در صدد همانندسازی با شخصیّتی برتر از خود برآید.
این پژوهشگر دینی تصریح کرد: ضرورت نیاز به الگو در تعلیم و تربیت بر کسی پوشیده نیست و نیاز به دلیل و برهان ندارد؛ اگرچه که شهید مطهری یازده دلیل بر لزوم وجود الگو در زندگی انسان بیان می‌کند. برای مطالعه بیشتر می توان به آنها مراجعه کرد( انسان کامل، شهید مطهری، ص۱۵)
مروی افزود: در این میان یکی از خصوصیات واقعه کربلا جریان الگو سازی برای بشریت و تاریخ است. در این واقعه انسان با الگوهای جامع و کاملی مواجه می‌شود که برای همه نسل‌ها و همه انسان‌ها در هر مرحله‌ای از زندگی می‌توانند الگوهای مناسب تربیتی باشند.
وی خاطرنشان کرد: یکی از این الگوهای تمام عیار حضرت علی‌اکبر، جوان برومند امام حسین علیه‌السلام است که صحنه کربلا نمایشگاهی از زیبایی‌های ایشان است؛ اگرچه که زندگی ایشان به تفصیل در تاریخ ذکر نشده است، اما همان داستان واقعه کربلا و نقش آفرینی ایشان در آن کافی است که انسان به مقام و ارزش عالی ایشان پی ببرد؛ اگرچه که متاسفانه همین مقدار اندک از دانسته‌های ما گاهی در میان احساساتی افراطی که بر نقل تاریخ کربلا حاکم است و مانع از تعقل و تفکر صحیح می‌شود از بین می‌رود.
این مدرس جامعه المصطفی العالمیه اظهار کرد: کامل‌ترین جمله‌ای که درباره ایشان در کربلا صادر شده است همان است که امام حسین علیه‌السلام در هنگام فرستادن ایشان به میدان نبرد فرمود " اللهم اشهدعلی هولاءالقوم فقدبرزعلیهم غلام اشبه الناس خلقاوخلقاومنطقابرسولک" خدایا شاهد باش بر این قوم به سوی آنها آشکار می‌شود پسری که شبیه‌ترین فرد از نظر ظاهر واخلاق وگفتار به پیامبر(ص) است.
مروی اضافه کرد: اگرچه که در این جمله بعد احساسی یک پدر به پسری که در حال رفتن به میدان جنگی بی بازگشت است موج می‌زند، اما بنا بر اعتقاد ما شیعیان امام معصوم علیه‌السلام هیچگاه غلو نمی‌کند، بنابراین این جملات ایشان در مورد علی اکبر علیه‌السلام خبر از یک واقعیت و ویژگی‌های ممتاز ایشان می‌دهد.
شباهت به رسول خدا در خلقت
این کارشناس مذهبی عنوان کرد: یکی از اختصاصات پیامبر (ص) اهمیت دادن به تمیزی و بهداشت فردی و توجه به داشتن ظاهری زیبا و آراسته بوده است، خداوند خودش زیباست وزیبایی را دوست دارد ؛ طبعاًمسلمان زیبا وآراسته را خداوند دوست می‌دارد. رسول خدا(ص)که اسلام مجسم است وضعیت ظاهری( سر وصورت) خود را کلاً به پنج طریق آراسته می نمودند: 1- اصلاح موهای سر وصورت 2- شستن موی سر ومحاسن 3- روغن مالیدن به آنان 4- خضاب 5- عطر 6- آینه وشانه.( بحارالانوار، ج16، ص148تا171 )
وی تصریح کرد: بدیهی است که علی‌اکبر علیه‌السلام نیز بر اساس شهادت امام حسین علیه‌السلام جوانی با این خصوصیات بوده است.
این مدرس جامعه المصطفی العالمیه گفت: امروزه متاسفانه در جامعه جوانان، با یک آشفتگی عجیب در ظاهر افراد مواجه هستیم؛ شیوه‌هایی از آرایش‌های عجیب و آشفته که اصلا با شان یک انسان همخوانی ندارد چه برسد به یک جوان شیعه و محب علی‌اکبر علیه‌السلام، این مساله در مرحله اول ناشی از عدم آگاهی جوانان از الگوهای درست زندگی است.
مروی اضافه کرد: در نحوه لباس پوشیدن نیز علی‌اکبر علیه‌السلام همانند پیامبر اسلام(ص) لباسی ساده، اما مناسب برای پوشاندن تمام بدن استفاده می کردند تمیزی و وقار لباس یکی از ویژگی‌های لباس ایشان بوده است. انتخاب رنگ مناسب برای لباس و دوری از رنگ‌های کسالت آور و بی روح از ویژگی‌های خاص پیامبر صلی‌الله علیه و آله و علی‌اکبر علیه‌السلام بوده است.
این پژوهشگر دینی عنوان کرد: باز هم با نگاهی به جامعه امروزی می‌توان به سادگی فهمید که بین آنچه مطلوب جامعه دینی و حسینی علیه‌السلام است با آنچه اکنون ما در جامعه خود دچار آن هستیم فاصله بسیار زیادی وجود دارد، البته بدیهی است که هر جامعه و هر زمانی مقتضیات خاص خود را دارد، اما رعایت هنجارها و حداقل‌های فرهنگ و اعتقاد جامعه در مساله پوشش و ظاهر افراد امری بدیهی است.
شباهت در اخلاق
وی گفت: مهمترین ویژگی که امام حسین علیه‌السلام در مورد علی‌اکبر علیه‌السلام بیان می‌کند، شباهت ایشان به پیامبر صلی‌الله علیه و آله در اخلاق نیکو است. اخلاق پیامبر(ص) آنچنان زیبا و برجسته بود که خداوند در قرآن از بین همه صفات پیامبر تنها به همین صفت ایشان اشاره می کند و آن را عظیم و بزرگ برمی‌شمارد "انک لعلی خلق عظیم".
مروی اضافه کرد: در حدیثی از امام حسین علیه‌السلام در مورد پیامبر(ص) آمده است که فرمودند رفتار پیامبر صلی الله علیه وآله با همنشینانش چنین بود "دائماً خوشرو و خندان و سهل الخلق و ملایم، هرگز خشن، سنگدل، پرخاشگر، بدزبان و مدیحه‌گر نبود، هیچ کس از او مأیوس نمی‌شد و هر کس به در خانه او می‌آمد نومید باز نمی‌گشت. سه چیز را از خود رها کرده بود: مجادله در سخن، پرگوئی، و دخالت در کاری که به او مربوط نبود...." (معانی الاخبار، صفحه 83 )
وی تصریح کرد: بر اساس شهادت تاریخ، علی‌اکبر علیه‌السلام نیز چنین اخلاقی داشت؛ ایشان با اهل خانه و خصوصا بچه‌ها بسیار مهربان بود،این مطلب را می‌شود از آخرین وداعی که ایشان با اهل بیت داشت فهمید که در مقاتل آمده است "همه اهل حرم از رفتن علی‌اکبر علیه‌السلام به میدان به جوش وخروش آمدند و بیشتر از همه بچه‌ها دور و بر او را گرفته بودند".
مروی ادامه داد: خوش‌اخلاقی و برخورد همراه با مهربانی یک جوان با خواهران و برادران کوچکتر در خانه باعث محبت و احترام متقابل نسبت به او می‌شود،اما متاسفانه بداخلاقی، خشونت و بد زبانی امروزه در جامعه ما امری معمول شده است که گاهی منجر به درگیری‌های خونین و جبران ناپذیر می‌شود.
این مدرس جامعه‌المصطفی العالمیه اظهار کرد: این دومین ویژگی اخلاقی علی‌اکبر علیه‌السلام ایمان و اعتقاد یقینی ایشان بود . بر اساس داستان کربلا و قبل از ورود به کربلا امام حسین علیه‌السلام در عالم خواب دیدند که هاتفی در آسمان مژده شهادت به کاروان ایشان می‌دهد، حضرت بعد از بیداری فرمود «انّا لله و انّا الیه راجعون الحمد الله ربّ العالمین» و دو یا سه بار آیه استرجاع را تکرار فرمود، وقتی علی‌اکبر علیه‌السلام علت را از پدر جویا شد و ایشان داستان را تعربف کردند ، علی اکبر علیه‌السلام پس از لحظه‌ای مکث، با قوّت قلب وشهامتی شگفت روی به پدر بزرگوار خویش کرد و گفت: «یا ابة لا اراک الله السوء و السنا علی الحقّ» پدر جان! خداوند حادثه‌ای ناگوار پدید نیاورد. آیا ما بر حق نیستیم؟ امام در جوابش فرمود: «بلی والّذی الیه مرجع العباد:» آری، به خداوندی که بازگشت بندگان به سوی اوست، ما بر حقّیم.» علی‌اکبر گفت: «یا ابه اذا لانبالی نموت محقّین»ای پدر! وقتی بر حق بودن ما مسلّم است در این صورت باکی نیست و بر حق جان می‌دهیم.
مروی ادامه داد: امام علیه السلام وقتی مشاهده فرمود فرزند در این مصاحبه معرفتی سربلند و پیروز بیرون آمد، شاد شد. او را مخاطب قرار داد و فرمود: «جزاک الله من ولد خبری ما جزی ولدا عن والده» خدایت پاداشی نیکو عطا کند؛ نیکوترین پاداش که باید فرزندی از پدر خویش دریافت کند.
شجاعت و دلیری
این پژوهشگر دینی عنوان کرد: در صحنه عاشورا یکی از زیباترین صحنه‌های نبرد مربوط به مبارزه علی‌اکبر علیه‌السلام بود که علیرغم تشنگی و سنگینی زره بر تنشان ایشان آنچنان دلیرانه جنگید که بارها تا قلب سپاه دشمن نفوذ کرد و کسی جلودار ایشان نبود، در وصف شجاعت او همین بس که دشمنی مثل معاوبه او را ستوده است .
وی افزود: روزی معاویه درجمعی نشسته بودو پرسیدچه کسی به خلافت برازنده تراست گفتند معاویه بن ابوسفیان، معاویه گفت"ای دغل بازان چاپلوس خودتان می‌دانید که دروغ می‌گویید بما اولی الناس بهذا الامر علی بن الحسین بن علی جده رسول الله (شایسته ترین فرد برای خلافت علی بن الحسین بن علی (علی اکبر)که جد او رسول‌الله است، می‌باشد" در ادامه سخنش معاویه گفت "و فیه شجاعه بنی هاشم و سخاه بنی امیه و... ثقیف" ( و او شجاعت بنی هاشم و سخاوت بنی امیه و خوش رویی قبیله ثقیف را دارد.)
احترام به پدر
مروی گفت: یکی دیگر از خصوصیات اخلاقی ایشان احترام ویژه‌ای بود که به پدر بزرگوارشان می گذاشتند . در تمام صحنه‌های کربلا نمونه‌های فراوان این ادب و احترام به روشنی دیده می‌شود؛ از آن جمله حمایت کننده در مسیر کربلا که حضرت در حق ایشان دعا کردند تا صحنه شهادت ایشان در عاشورا همه نشانه‌های ادب ایشان در مقابل پدر بود. افسوس که امروزه در نظام خانوادگی ما احترام به والدین و مخصوصا پدر کم رنگ شده است و پدران ابهت و احترام خویش را در خانه از دست داده اند و فرزندان به راحتی در مقابل خواست و اراده بر حق پدر خانواده نافرمانی می‌کنند. علی‌اکبر (ع) در عاشورا حتی آن هنگام که می‌خواست جان خود را تقدیم پدر کند از شرم در چشمان پدر نگاه نمی‌کرد و سر را به زیر انداخته بود تا نکند که شرمندگی پدر را ببیند. بسیار گفته اند اخرین جمله‌ای که ایشان در هنگام شهادت بر زبان آورد و به پدر مژده داد که هم اکنون از دست جدم سیراب شدم برای آن بود که دل شکستگی پدر را التیام ببخشید که درمقابل تقاضای آب توسط علی‌اکبر (ع) شرمنده شده بود. (اعیان الشیعه ج ۱ / ص ۶۰۷، مقتل الحسین مقرم: ص ۳۱۲، )
جمع صورت با چنین معنی ژرف
نیست ممکن جز ز سلطانی شگرف
(مولوی)
وی خاطرنشان کرد: اینها گوشه‌ای از ویژگی‌های ممتاز علی‌اکبر علیه‌السلام است. آنچه ضروری است این است که این الگوهای همیشه جاوید از لابه لای کتاب‌ها و تاریخ به متن زندگی و جامعه ما وارد شود تا زندگی و جامعه ما حسینی شود.