سال های دفاع مقدس با جانفشانی های فراوان توانستند شرایط پیروزی و مقابله با بعثی هارا فراهم کنند و خودشان هم ضربه سنگینی به آنها بزنند، در حقیقت این رزمندگان کارنامه درخشانی از حضور در منطقه غرب و سرکوب کردن گروهک‌ها دارند و در جبهه جنوب هم رشادت های زیادی را از خود به جا گذاشته اند که گواه‌این موضوع تقدیم هزاران شهید در دوران دفاع مقدس است.
تیپ یک لشکر ۲۱ حمزه سید الشهداء در این بین سهم بسزایی را در دوران پرافتخار دفاع مقدس به خود اختصاص داده است. این تیپ که در جبهه غرب مشغول دفاع از خاک کشور بود برابر تدبیر فرماندهی وقت به منطقه جنوب اعزام و در منطقه پل کرخه بکار گرفته شد.
در آن زمان در این منطقه یکان های دیگری هم حضور داشته‌اند که به لحاظ حساسیت منطقه و حضور دشمن بعثی در این منطقه، تیپ یک لشکر ۲۱ باید برای سر و سامان دادن به منطقه در این قسمت حضور پیدا می کرد.
تیپ یک در سمت چپ محل ماموریت گروهان قبلی که در فاصله ۲ تا ۳ کیلومتری جلوتر از پل کرخه و در حاشیه رودخانه کرخه بود، مستقر شد. در این قسمت از رودخانه کانال آب به شکل هندلی قرار داشت که از روزهای نخست جنگ تحمیلی تحت اشغال نیروهای بعثی قرار داشت و دشمن از این فرصت استفاده کرد تا مواضع پدافندی خود را در پشت این کانال بسازد و به این ترتیب بتواند به نیروهای ما مسلط شود.
به جهت این کار نفوذ و باز پس گیری آن منطقه برای رزمندگان اسلام و خارج کردن دشمن از این منطقه برای ما کار بسیار دشواری بود. البته ناگفته نماند یک گروهان از لشکر ۲۱ هم عملیات های محدودی را برای باز پس‌گیری در این منطقه انجام داد و برای مدت کوتاهی موفق به این کار اما به لحاظ اهمیت داشتن پل کرخه برای دشمن مجدداً این منطقه به دست دشمن افتاد.
تیپ یکم لشکر ۲۱ حمزه سید الشهداء به عنوان گروهان احتیاط وارد عمل شد تا دشمن با پاتک‌های خود موفق به باز پس گیری منطقه مذکور نشود اما دشمن که نمی‌خواست به راحتی این منطقه را از دست دهد با افزایش نیروها و تجهیزات خود آتش های شدید دوربرد باردیگر منطقه را اشغال کرد.
رزمندگان اسلام تلفات زیادی دادند تا این که سرلشکر شهید فلاحی فرمانده نیروی زمینی وقت به منطقه رفت و دستور عقب نشینی صادر کرد. حدود ۴۰۰ متر عقب‌تر از کانال هندلی در حاشیه رودخانه کرخه در محلی به نام ده حسین آباد که با دشمن بعثی ۳۰۰ تا ۴۰۰ متر بیشتر فاصله نبود در مواضع پدافندی مستقر شد تا تدبیری اتخاذ شود و رزمندگان بتوانند با تجدید قوا و طرحی جدید و با کمترین تلفات دشمن را از پای در آورند و از خاک کشور مان بیرون کنند.
حفر تونل به طول ۴۰۰ متر زیر پای دشمن
حساسیت منطقه از نظر سوق الجیشی، مسلط بودن دشمن به رزمندگان اسلام از نظر دید کافی، شرایط سخت استقرار در کانال هندلی و… دلایلی بود که دشمن توانسته بود در این منطقه نیروها و رزمندگان تیپ ۱ لشکر ۲۱ را برای باز پس گیری از منطقه کرخه ناکام بگذارد، دشمن در هربار موانع بزرگی برای سد کردن راه نیروهای جان برکف ما قرار می‌داد اما در آخرین مرحله از عملیات فرماندهان وقت طرح کندن کانال زیرزمینی را پیشنهاد کردند. پس از بررسی و با کمک شهید آیت الله صدوقی امام جمعه یزد با فرستادن یک نفر متخصص در امر کندن کانال به نام حاج غلامحسین حجتی که اهل یزد بود، عملیات حفاری کانال با بکار گیری کارکنان لشکر ۲۱ آغاز شد.
مشخصات کانال
ارتفاع کانال حدود ۱۷۰ سانتیمتر و عرض آن به یک متر می‌رسید .
همچنین ضخامت سقف حدود ۲ تا ۵ر۲ متر بود.
این اعداد و ارقام برابر بررسی عبور مرور نیروها و حمل تجهیزات و همچنین نوع خاک منطقه به جهت ریزش انجام شد.
حفر محرمانه تونل
حفر کانال به طور خیلی محرمانه آغاز شد. در ابتدا فقط عده‌ای که مستقیما درگیر کار بودند، از آن اطلاع داشتند، ولی به مرور زمان سایر یکان های همجوار و حتی عده‌ای از مردم منطقه در سطح شهر های دزفول و اندیمشک از ساخت تونل مطلع شدند اما کسی از محل دقیق آن اطلاعی نداشت. مسئولان تیپ برای انحراف افکار عمومی و افشا نشدن محل دقیق ساخت کانال، به تمامی یکان ها که در منطقه حضور داشتند، دستور حفر کانالی را دادند تا دشمن از کانال مورد نظر که در مهمترین قسمت منطقه ساخته می‌شد با خبر نشود. به همین جهت تمامی‌واحد ها در سراسر منطقه کانالی را حفر کردند و این کانال ها در عملیات فتح المبین بسیار مورد استفاده رزمندگان قرار گرفت.
با وجود تمامی‌مشکلات، حفاری تونل یا کانال معروف ادامه یافت اگر چه در بعضی موارد به علت سستی خاک، سقف تونل ریزش می‌کرد . با ادامه حفاری کانال این احتمال وجود داشت که دشمن از حفر کانال مطلع شود لذا باید عده ای بلافاصله آن را ترمیم می کردند که این کار هم توسط فرماندهان تیپ ۱ تدبیر می‌شد و بلافاصله مکان ریزش ترمیم می شد.
۳۵۰ تا ۴۰۰ متر حفر تونل
با همه سختی ها و کاستی ها حفر تونل به عمق ۳۵۰ تا ۴۰۰ متر ادامه یافت.
فرماندهان تیپ ۱ وقتی مسافت آن را روی زمین و نقشه مقایسه کردند به نظرشان رسیده بود که یا از خاکریز دشمن گذشته است یا این که به خاکریز (کانال هندلی که دشمن پشت آن استقرار داشت) رسیده است. تدبیر فرماندهان تیپ یک لشکر ۲۱ حمزه
سید الشهداء برای حفر تونل می تواند برای هر شخصی جذاب باشد که چگونه می‌توان کانالی با عمق ۳۵۰متر حفر کرد که مشکل تردد در آن وجود نداشته باشد و امکان جابجایی تجهیزات هم فراهم باشد.همچنین با تدبیر فرماندهان و مسئولان تیپ، اتاق‌هایی به مساحت ۵ تا ۶ متر با ابعاد مختلف برای انبار کردن مهمات و اقدامات اولیه مجروحان و شهداء ساخته شد ، البته با حمایت تیم پشتیبانی یک دستگاه موتور برق و یک دستگاه تهویه هم تهیه شد تا مشکل هوا و تاریکی رفع شود. ضمن این که در انتهای تونل به منظور تسهیل در خارج شدن گروهان هنگام حمله، تونل به شکل سه شاخه در می آمد تا هنگام صدور رمز عملیات، رزمندگان اسلام بتوانند همزمان با تمامی گروهان و بدون ایجاد هیچ گونه ترافیکی از داخل کانال خارج شوند و به دشمن هجوم ببرند.
گشودن در تونل
گشودن در تونل با شروع عملیاتی بزرگ و پرافتخار دوران دفاع مقدس همراه بود.
دوم فروردین ماه ۶۱ که اکثر مردم کشور عزیزمان در دید و بازدید عید بودند، به لشکر ۲۱ اطلاع داده شد که استاد غلامحسین یزدی را برای باز کردن در تونل فرا خوانده اند و این یعنی آغاز عملیاتی ماندگار. حدود ساعت ۷ بعد از ظهر حاج غلامحسین خود را به منطقه رساند و از ساعت ۱۸ حفاری راه‌های خروجی تونل را آغاز کرد. با گشوده شدن نخستین در، اشک شوق رزمندگان به جهت گشودن و نابود کردن دشمن سرازیر شد. این تونل بنا به تدبیر فرماندهان باید از سه خروجی تشکیل می‌شد. آنها هنگامی که در دوم را باز کردند متوجه شدند مقابل ۱۰ متری خاکریز دشمن قرار گرفته‌اند و میدان مین دشمن هم مقابلشان قرار دارد که به همین جهت منتظر نماندند تا در سوم گشوده شود.
آغاز عملیات فتح المبین
پس از حفر کانال، باز شدن در‌های آن و رفع صدها مشکل دیگر بالاخره روز موعود فرا رسید و با اعلام رمز مبارک ” یا زهرا(س) ” و ابلاغ آن به فرماندهان تیپ، عملیات بزرگ فتح المبین در روز دوم فروردین سال ۶۱ آغاز شد و رزمندگان اسلام با عبور از تونل معروف به هندلی بر دشمن بعثی هجوم بردند و توانستند علاوه بر بیرون راندن دشمن و پیروزی در عملیات تاریخ ساز فتح المبین، دل امام (ره) و ملت را شاد کنند.