در سال ۱۳۶۴ که روز ارتش جمهوری اسلامی ایران مقارن با روز مبعوث شدن (ص) شده بود، ارتش جمهوری اسلامی ایران به افتخار دیگری که مؤید باور و اعتماد حضرت امام خمینی(ره) به عنوان ولی فقیه و فرمانده معظم کل قوا به آنها بود، شد. در این روز، امام(ره) درفش ارتش را به دست رئیس وقت ستاد مشترک سپردند. این افتخاری است بزرگ و ماندگار که تاکنون دیگر نیروها به آن نایل نشده اند.
روز ۲۷رجب سال ۴۰ عام الفیل، ۱۳سال پیش از هجرت، خداوند بر زمین و کائنات منت گذاشت و یکی از بهترین و برترین بندگانش را به خلافت برگزید. حضرت محمد بن عبدالله صلوات الله علیه و آله، مبعوث شد و از سوی خدا مأمور شد که چندخداپرستی و بت‌پرستی را از زمین بردارد و خداپرستی را رواج دهد و پیام وحی را به مردم برساند.
پیامبر عظیم الشان اسلام(ص)، شخصیت ممتازی بودند که در عصر جاهلیت و توحش و زمانی که جامعه آن روز عربستان، بزرگی را در زر و زور، شمشیرهای بران، داشتن اسبی راهوار و دیگر ظواهر دنیوی می دید با آیات نورانی از جانب خداوند برای اتمام فضایل اخلاقی در روح بشریت ظهور کرد و جامعه بشری را که در ذلت به سر میبرد به اوج عزت رسانید. از این روست که مسلمانان و آزادگان جهان، روز مبعث را روز برانگیختن خردهایی میدانند که در تابوت خُرافه گرایی، هوس پرستی و جهل پیشگی دفن شده بود. روز مبعث را روز تولّد عاطفه ها
قلمداد می کنند؛ اما، برای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و به طور مشخص، فرماندهان، افسران، درجه داران، سربازان و در یک کلام، آحاد کارکنان ارتش جمهوری اسلامی ایران، روز مبعث یادآور خاطره های استثنایی و بی نظیر دیگری هم هست که مقارن با این روز مبارک اتفاق افتاده است. رویدادی که در تاریخ نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران فقط یک بار رخ داده و این افتخار نصیب دلیر مردان ارتش شده است. رویدادی که در روز ۲۹ فروردین ۱۳۶۴ در حسینیه جماران و در محضر حضرت امام خمینی(ره) و به واسطه همزمانی روز ارتش با مبعث حضرت ختمی مرتبت محمدمصطفی صلوات الله علیه رخ داد.
در این روز، سرهنگ اسماعیل سهرابی که ریاست وقت ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران را برعهده داشت، این توفیق را یافت که درفش ارتش جمهوری اسلامی ایران را از دست مبارک فرماندهی معظم کل قوا، حضرت امام خمینی(ره) دریافت کند.
درفش چیست؟
درفش، عَلَم و بیرق، از نمادهای اصلی اقوام، ملتها و دولتها هستند. به کار بردن بیرق از روزگار پیش از تاریخ در میان تیره‌ها و ملت‌های گوناگون رواج داشته است و بیشتر در جنگها برای برقراری نظم، ایجاد شور و هیجان و پایداری از آن بهره می‌گرفته‌اند. آنگونه که از منابع تاریخی بر می آید، تمدنهای گوناگون، اعم از مصریان، ایرانیان و یونانیان ، از آن بهره
می جسته اند. هر چند به طور دقیق مشخص نیست که نخستین بار استفاده از آن توسط چه کسی و در چه زمانی بوده است؛ ولی مشهور است که این وسیله، نخستین بار توسط حضرت ابراهیم علیه السلام برای آزادسازی حضرت لوط علیه السلام از زندان طاغوت زمان خود بکار گرفته شده است.
نماد درفش، در میان دیگر نشانهای حاکمیت همچون چتر، عصا، تاج، مهر و… ،از امتیاز ویژه ای برخوردار بوده است. رؤسای قبیله، مأموران عالیرتبه دولت، فرماندهان نظامی، دسته های نظام، کشتیهای جنگی، اصناف و سازمانهای دینی و اجتماعی هم پرچم های خاصی داشتند.درفش از روزگاران دور تاکنون در زندگانی ملتها و دولتها نقشی پرشکوه داشته است. یکی از منصب ها ی مهم در بین اعراب، منصب «پرچمداری» بوده است که در جنگها بسیار بدان افتخار می کردند؛ چرا که پرچم نشانی از همبستگی در عمل و اتحاد در شعار بوده است؛ به گونه‌ای که هر گاه پرچم از دست پرچمدار می افتاده، نوعی شکست و از هم گسیختگی برای لشکر محسوب می شده است. اعراب جاهلیت در موقع جنگها آن را به دست یکی از سران سپاه
می داده اند.
از آنجایی که پرچم، سمبل اتحاد و تمایز در جنگها به شمار میرفته، همواره حایز اهمیت بوده است. پس از ظهور اسلام هم، پرچم ماهیت خود را از دست نداد و ارزش و منزلت خود را حفظ کرد. حضرت علی (ع) درباره پرچم و اهمیت حفظ آن توسط سربازان اسلام می فرماید: «هرگز پرچمتان را از جای خودش حرکت ندهید و دور آن را خالی نکنید و آن را جز به دست شجاعانتان نسپارید؛ آنان که از جان شما در برابر پیشامد سویی، حمایت و حراست میکنند؛ زیرا آنان که در حوادث سخت ایستادگی میکنند، از پرچم های خود بهتر پاسداری می کنند و از هر سو، از پیش و پس و اطراف، مراقب آن هستند، نه از آن عقب میمانند که آن را تسلیم کنند و نه از آن پیشی میگیرند که فقط رهایش کنند».
از سیره عملی بزرگان دین هم فهمیده می شود که نسبت به پرچم و پرچم داری توجه فراوانی داشته اند.
از مهمترین پرچم داران زمان پیامبر(ص) میتوان به حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) که از ایشان به عنوان نخستین پرچمدار اسلام یاد می شود و حضرت علی (ع)
اشاره کرد.
در صبح روز عاشورا، امام حسین (ع) پرچم را به برادر خود حضرت عباس (ع) که از همه شجاع تر
بود، داد. ایشان، به دلیل نقش حساس حضرت عباس (ع) در رویارویی با دشمنان به ایشان اجازه مبارزه و جنگ نمی دادند؛ زیرا چه بسا شهادت ایشان به دلیل دارا بودن نقش پرچمداری میتوانست ضربه جبران ناپذیری به روحیه سپاه باشد. از این رو وقتی حضرت ابوالفضل العباس (ع) با دیدن شهادت یاران امام و تنهایی او، اجازه جنگ میخواهد، امام(ع) به او میفرماید: «یا اَخی أَنْتَ صاحِبُ لِوائی وَ اِذا مَضَیْتَ تَفَرَّقَ عَسْکَری؛ای برادر! تو پرچمدار من هستی. اگر تو از دست بروی، سپاه من پراکنده میشود».
بدیهی است که با گذشت زمان، نه فقط از اهمیت درفشها کاسته نشده است بلکه، کماکان بر اهمیت درفش یا پرچم نیروهای مسلح و کشورها افزوده شده است به گونه ای که در جنگهای امروزی، یکی از اصلیترین نمادهای شکست نیروها و یا تسلیم کشورها، واگذاری پرچم به دشمن است. بنابراین، درفش از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و فرد و نیروهای تحویل گیرنده، در معرض اعتماد کامل هیأت حاکمه قرار دارند.
اسماعیل سهرابی کیست؟
سرتیپ ستاد اسماعیل سهرابی که اکنون به عنوان یکی از مشاوران نظامی فرماندهی معظم کل قوا (مدظله العالی) انجام وظیفه می کند، هفتمین رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران بود که در۳ آبان۱۳۶۳ عهده‌دار این مسئولیت مهم شد. از نکات مهم در باره ایشان، اشاره های صریحی است که امام خمینی(ره)خطاب به وی، در حکم انتصاب برای این مسئولیت داشتند. فرمانده معظم کل قوا، شایستگی های ایشان در منطقه نبرد که از ایشان گزارش شده و همچنین، پایبندی سرهنگ سهرابی به دیانت مقدس اسلام را دلایل اصلی انتصاب ایشان قلمداد فرموده بودند که در حکم اعطایی، آنها را مورد اشاره مستقیم قرار دادند.
اسماعیل سهرابی، در سال ۱۳۱۶ در کرمانشاه متولد شد. دوره ابتدایی را در مدرسه جامعه تعلیمات اسلامی که زیر نظر مرحوم حضرت آیت الله حاج آقا سیدمحمد میبدی اداره می شد، به فراگیری تحصیل پرداخت و سپس به دبیرستان رفت و با اخذ دیپلم ریاضی در سال ۱۳۳۹ وارد دانشگاه افسری شد. افسری بسیار باهوش و ساعی و مجرب در امور نظامی بود که هیچگونه وابستگی به هیأت حاکمه حکومت پهلوی نداشت. به همین دلیل، سپهبد شهید قرنی، ایشان را در ۱۹ اسفند ۱۳۵۷ به سمت سرپرست تیپ ۲ سقز از لشکر ۲۸ سنندج منصوب کرد.
امیر سهرابی، خیلی زود پله های ترقی را طی کرد و به فرماندهی تیپ و لشکر ۸۱ زرهی کرمانشاه رسید. ایشان همان رزمنده ای است که نقش بسزایی در بازگرداندن امنیت به مناطق غربی کشور، منطقه قلخانی، سایت نخجیر و شهر مهران داشت. با شدت گرفتن تحرکات دشمن بعثی، در خرداد ۱۳۵۹ ضمن خنثی کردن تجاوز ارتش عراق به شهر مهران، پاسگاه های زالوآب و دراجی عراق را هم به تصرف رزمندگان غیور ارتش درآورد و بعد از چند ساعت، تخلیه کرد. در دوم مهر۱۳۵۹، تنگه مینا و دشت لیک که ۱۲ روز قبل از آن به اشغال بعثی ها درآمده بود را آزاد کرد و ۲۶ نظامی عراقی را به اسارت گرفت. وی همان فرمانده شجاعی بود که در ۱۲ دی ماه ۵۹ عملیات میمک را اجرا داد و ضمن بازپس گیری این ارتفاعات سوق الجیشی، نظامیان بعثی را ۲۰ کیلومتر از آن محل به عقب بازگرداند. اهمیت این عملیات که از آن میتوان به عنوان شکست باورهای صدام هم یاد کرد، تا حدی بالا بود که آیت الله العظمی خامنه ای
به عنوان نماینده حضرت امام(ره) در شورای عالی دفاع، در تعطیلات عید سال ۱۳۶۰ در آن منطقه حضور یافتند و شخصاً منطقه را مورد بازدید قرار دادند و نتایج آن را در نماز جمعه ۱۴ فروردین ۶۰ مطرح کردند.
ایشان در فرازی از خطبه های نماز جمعه این چنین فرمودند: «در این هفته گذشته در جبهه های غرب شاهد نکات بسیار جالبی بودم که برای اطلاع شما بعضی از آن را عرض می کنم. در یکی از
جبهه ها بعد از آنی که از خطوط برادران نظامی دیدن کردیم و وضع آنها را که با روحیه بسیار عالی در مقابل دشمن مقاومت می کردند، دیدیم. بعد که بر میگشتیم یک برادر سربازی آمد پیش من، من فکر کردم او احتیاجی داره، سفارشی می خواهد، گرفتاری دارد، گوش کردم که حرفش را بزند، این برادر نظامی دست کرد توی جیب، مبلغی پول معادل ۳۰۰۰ تومان فکر می کنم، از جیب خودش در آورد گفت: این فوق العاده منه که به سربازانی که در خط هستند پولی به عنوان فوق العاده می دهند، این فوق العاده منه و من می خواهم این رو در راه خدا تقدیم کنم و شما این را به مستضعفان یا به جنگ زده ها برسانید. در حالی که من از شدت هیجان نمی توانستم بر اعصاب خودم مسلط شوم از مشاهده این منظره عجیب که جوانی در میدان جنگ خودش را آورده فداکارانه و بی دریغ در راه خدا بدهد، پول خودش را هم در راه خدا دارد، میدهد نه فقط توقعی ندارد بلکه کمک هم می کند. دیدیم که یکی دو نفر از جوانان دیگر از نظامیان آمدند. آن هم هر کدام مبلغی پول با همین خصوصیت و با همین سفارش به من دادند».
ایشان در ادامه چنین فرمودند: «یکی از فرماندهان جبهه غرب برای من مطلبی را تعریف کرد که به نظر من خیلی جالب می آمد. وقتی بلندی های میمک را در ایلام نیروهای ارتش جمهوری اسلامی تصرف
می کردند که بسیار هم حائز اهمیته، بلندی های میمک بخش بسیار مهمی از نوار مرزی ما و جبهه جنگ ما با عراقه که در اختیار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی است و در آنجا بر دشت های عراق مسلط هستند و قدرتمندانه از این بلندی ها دارند حفاظت می کنند با روحیه های بسیار عالی؛ آن طوری که ما از نزدیک مشاهده کردیم و دیدیم. با فداکاری زیادی این بخش حساس و مهم را نیروهای ما توانستند از تجاوز غاصبانه متجاوزان خارج کنند. تبلیغاتی هم پیرامون آن نشده، بیش از ۲ ماه است که این بلندیها را در اختیار دارند نیروهای ما آن طور که باید و شاید نه از آنها قدردانی شده و همچنین از عناصر محلی و عشایری که در این راه کمک کردند نامی هم آورده نشده است. ملت هم درست نمی داند که چه فداکاری بزرگی در اینجا انجام شد. چون این بلندی ها
خیلی مهم بود، عراقی ها گازهای سمی رو بر روی بلندی های میمک منفجر کردند. فرمانده نظامی منطقه که مردی است دارای تدبیر، خوب توانسته منطقه را اداره کند. من امیدوارم که مردم از نظامیان مؤمن و شریف و فعال بیشتر قدردانی کنند».
سرانجام، به واسطه بروز این رشادتها و فعالیتهای نظامی امیر سهرابی ، آیت الله العظمی خامنه ای، مقام رئیس جمهوری و رئیس شورای عالی دفاع پیشنهاد تصدی ریاست ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران را خدمت فرماندهی معظم کل قوا، آن هم در آن برهه تاریخی و حساس کشور و ارتش، ارائه کردند که مورد پذیرش حضرت امام(ره) هم قرار گرفت.
بازخوانی روز مبعث سال ۱۳۶۴
در سالروز بعثت پیامبر اکرم(ص) و روز ارتش، تعداد زیادی از مقامات کشوری و لشکری شامل آیت الله العظمی خامنه ای ،رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس دیوان عالی کشور، نخست وزیر و اعضای هیأت دولت، اعضای شورای نگهبان و جمع زیادی از مسئولان و مقامات کشوری و لشکری و نمایندگان مجلس شورای اسلامی و همچنین سفرا و کارداران کشورهای اسلامی در حسینیه جماران با امام خمینی(ره) دیدار کردند.
ابتدا، رئیس جمهوری وقت، با عرض تبریک بعثت آخرین فرستاده خدا، پیرامون روز ارتش سخنرانی کردند. ایشان در صحبتهایشان با تمرکز بر ارتش جمهوری اسلامی به تشریح وضع کنونی آن پرداختند. ایشان در قسمتی از فرمایشاتشان چنین گفتند: «می خواستند ارتش را از انقلاب و مردم جدا کنند، علی رغم همه اینها ارتش به صورت یک ارتش مکتبی درآمد. امروز هم تلاش می شود برای این که ارتش را بدنام کنند یا نسبت به انقلاب بد دل کنند، اما قوی ترین مانعی و کوبنده ترین مشتی که در مقابل اینگونه تلاشها مشاهده می شود همان چیزی است که از درون خود ارتش و از درون پرسنل مؤمن و فداکار و شجاع ارتش به ظهور می رسد».
بعد از اتمام سخنرانی رئیس جمهوری،
سهرابی، برای نخستین بار درفش ارتش جمهوری اسلامی ایران را از دست امام امت(ره) دریافت کرد. در ادامه سرود «الله اکبر» توسط گروه سرود ژاندارمری اجرا شد و در پایان، امام خمینی(ره) سخنرانی کردند.
ایشان سخنان خود را چنین آغاز کردند: «این عید بزرگ را به همه آقایان حضار و ملتمان و به همه مسلمین جهان و مستضعفان تبریک عرض می‌کنم. و از خداوند تبارک و تعالی خواستارم که ما را قدردان این روز مبارک قرار بدهد. البته در این عید، «روز ارتش» هم قرار داده شده است که «آقای خامنه‌ای» از حقش بیرون آمدند». ایشان در ادامه، با تمرکز بر این مطلب که وظیفه بشر، نزدیک شدن به آرمانهای وحی است سخنانی ایراد کردند. حضرت امام(ره) در قسمت دیگری از بیاناتشان با بیان این که «ملت ایران در مبارزه با متجاوز مأیوس نخواهد شد» ، اظهار داشتند: «اینها می‌خواهند کی را بترسانند؟ می‌خواهند کی را مأیوس کنند؟ می‌خواهند آن اشخاصی که از اول مخالف با ما بودند مأیوس کنند؟ آنها از اول مخالف بودند و حالا هم هستند و خواهند بود. می‌خواهند این جوانی که برای شهادت دارد می‌رود توی میدان، این را مأیوسش کنند؟ این نمی‌شود. این یک تحولی درش پیدا شده‌است که نمی‌شود. می‌خواهند ارتش ما را مأیوس کنند؟ ارتش ما الآن یک تحولی پیدا کرده است که به این حرفها مأیوس نمی‌شود. ملت و عموم ملت به استثنای این یک عده بدبخت که در خارج و داخل نشسته‌اند و نغمه سرایی میکنند یا عزاداری میکنند، اینها می‌خواهند کی را مأیوس کنند؟ اینها چه کاری می‌خواهند بکنند؟»
معظم له در قسمت پایانی فرمایشاتشان درباره «منطق اسلام در دفاع از حقوق مسلمین» مطالبی را عنوان فرمودند و سخنرانی خویش را چنین پایان دادند: «من امیدوارم که ملت ما توجه پیدا بکند که امروز شیاطین با صورتهای مختلف از خارج و داخل، با صورتهای مختلف افتاده‌اند برای تضعیف روحیه شما. و خدا با شماست، خدا قدرت دارد که همه چیز را اصلاح کند و درست کند و او با شماست. و ما پافشاری تا آخر، داریم و جوانهای ما و ارتش ما و سپاه ما و بسیج ما و همه و همه ایران ـ به استثنای یک عده معدودی که خداوند اصلاحشان کند ـ همه در این متفق‌اند که باید ما در صحنه باشیم، دفاع کنیم از حقوق مسلمین. خداوند همه شما را ان‌شاءاللّه از فیض این روز مبارک بهره مند کند و همه ما را تابع این وجود مقدس کند». بدین ترتیب، یکی دیگر از ماندگارترین روزهای ارتش جمهوری اسلامی ایران رقم خورد و افتخاری بی بدیل نصیب ارتش شد.